Gayrimenkul ile ilgili “Değer”in olduğu pek çok alanda gayrimenkul değerlemesi söz konusu olabilir. Değerlemeye kredi konusu taşınmazlar başta olmak üzere mahkemeler, kişiler arası uyuşmazlıklar, kentsel dönüşüm, SGK, vergi vb. alanlarda ihtiyaç duyulabilmektedir. Ancak değerleme uzmanının işi sadece taşınmazların değerini belirlemek değil, aynı zamanda risklerini de tespit etmektir. Araç ekspertizi ne kadar önemli ise yüksek fiyatlara sahip olan bu taşınmazların da teknik açıdan incelenmesi o kadar önemlidir. Değerleme uzmanı bunun için taşınmazı yerinde incelemek dışında tapu müdürlükleri, belediyeler, kadastro birimleri gibi kurumlarda taşınmazların yasal durumunu inceler. Kurum arşivlerinde mimari proje gibi belgeleri inceleyen taşınmaz eksperlerine rastlayabilirsiniz.
4 yıllık üniversite mezunu olan arkadaşlar gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansına Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu tarafından düzenlenen sınavlarda başarı göstererek sahip olabilir. Uzman ünvanı alabilmek için ise 3 yıl gayrimenkul değerleme uzman yardımcısı olarak çalışıp tecrübe kazanmak gerekiyor. Değerleme uzmanları bir değerleme şirketine bağlı veya serbest olarak çalışabilir. 5 yıllık tecrübesi olanlar mahkemelerde bilirkişilik yapabilir. Bunun istisnası kamulaştırma davaları olup, bu dava dosyalarında bilirkişilik yapabilmek için uzman olmak yeterlidir.
Aslında bizim bir meslek kanunumuz yok. Gayrimenkul değerleme uzmanlarının Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilen bu lisansın sorumluluğunu taşıdıklarını bilmeleri gerekiyor.
Özel sektörde yer almak isteyen arkadaşların sahip olması gereken özelliklerden bazıları: İnsan ilişkilerinde etkili olmak, dışarıda bulunmayı sevmek, teknik konulara ilgili olmak ve yoğun çalışma koşullarına alışkın olmak. Rekabet ortamının yanı sıra piyasadaki bazı işleri sadece Kurul’ca yetkilendirilen şirketler yapmaya yetkili olup kendi işini yapmak isteyen arkadaşların ise bu özellikler yanında pazarlama ve iletişim alanlarında kendisini geliştirmesi gerekiyor. Bana göre ise özellikle risk yönetimi ile ilgili iş geliştirmede yaratıcı olmaları önem kazanıyor.
Tüm genç arkadaşlarıma başarılar dilerim
Berrin GÜRSOY İPLİKÇİ
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı